Laboratorija za zemljište i agroekologiju

O laboratoriji

Laboratorija za zemljište i agroekologiju svim zainteresovanim korisnicima može da ponudi: osnovna istraživanja, pružanje ekspertnih usluga i uslužne analize. Laboratorija se bavi osnovnim i kompleksnim ispitivanjima:

  • zemljišta,
  • pesticida (hromatografija),
  • đubriva,
  • biljnog materijala,
  • vode za navodnjavanje.

Akreditacija i ovlašćenja

Laboratorija je akreditovana od strane Akreditacionog tela Srbije (ATS), prema standardu SRPS ISO/IEC 17025:2017 rešenjem broj 01-003. Prva smo akreditovana laboratorija za oblast ispitivanja zemljišta u R. Srbiji – od 2001. godine.

Laboratorija poseduje i rešenja nadležnog Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srbije za: ispitivanje fizičkih i hemijskih osobina zemljišta, ispitivanje opasnih i štetnih materija u zemljištu, elementarnog sastava i fizioloških svojstava biljnog materijala, fizičko-hemijske analize đubriva i ispitivanja biološke vrednosti đubriva, hemijske analize vode, ispitivanje fizičko-hemijskih osobina pesticida i ostataka pesticida u zemljištu, vodi, biljnom materijalu i hrani.

Institut za ratarstvo i povrtarstvo je celokupni svoj rad, odnosno delatnost svih radnih jedinica, usaglasio sa standardima ISO 9001:2015 (TÜV SÜD № 12 100 50114 TMS) Sistem menadžmenta kvalitetom i ISO 14001:2015 (TÜV SÜD №  12 104 50114 TMS) Sistem menadžmenta zaštitom životne sredine.

Najznačajnija oprema

  1. Gasni hromatograf Agilent 6890N sa masenim detektorom Agilent 5975B
  2. Gasni hromatograf ECD/FID Agilent 7890A
  3. Tečni hromatograf HP 1100
  4. Gasni hromatograf HP 5890
  5. Indukovano kuplovana plazma ICP-OES VistaPro Varian
  6. Atomski apsorpcioni spektrofotometar SpectrAA-600 sa grafitnom tehnikom GTA100 Varian
  7. CHNS analizator VarioEL III
  8. Aparat za direktno određivanje sadržaja žive (Mercury Analyzer – Direct DMA 80)
  9. Spektrofotometar UV/VIS Cary 60 E Agilent
  10. Mikrotalasni sistem za digestiju ETHOS1 Milestone
  11. Plamenfotometar Scherwood M410
  12. Uzorkivač kolone zemljišta i oprema za postavljanje pijezometara (Cobra)
  13. Dron (Phantom 4)

Laboratorija je kompletno opremljena za uzorkovanje na terenu sa 5 terenskih vozila, opremom za uzorkovanje (Set ergonomskih Eijkelkamp sondi za uzorkovanje svih tipova zemljišta) i ručnim GPS prijemnicima.

U okviru analitičkih postupaka primenjuju se odgovarajući srpski standardi SRPS Instituta za standardizaciju Srbije, ali i savremene dokumentovane metode i metode međunarodnih i/ili domaćih asocijacija kao što su:

  • ISO (International Organization for Standardization),
  • AOAC (Association of Official Analytical Chemists),
  • USEPA Test Methods (US Environmental Protection Agency),
  • CIPAC (Collaborative International Pesticides Analytical Council).

Laboratorija poseduje odgovarajuće analitičke standardne supstance i koristi referentne materijale BCR (European Commission, Joint Research Centre, Institute for Reference Materials and Measurements) za proveru tačnosti i preciznosti.

Laboratorija permanentno učestvuje u domaćim i međunarodnim međulaboratorijskim ispitivanjima i proficiency testovima.

Analize i uzorkovanje zemljišta:

  • uzorkovanje zemljišta u narušenom i nenarušenom stanju,
  • izrada namenskih pedoloških karata i studija,
  • izrada informacionog sistema o zemljištu,
  • ispitivanje zemljišta pre zasnivanja višegodišnjih zasada
  • ostali projekti, studije i elaborati iz oblasti ispitivanja zemljišta,
  • osnovni parametri plodnosti zemljišta sa preporukom za đubrenje,
  • elementarni sastav zemljišta: makroelementi Ca, Mg, K, Na, Fe; mikroelementi Cu, Zn, Mn, Co, Mo, B; teški metali Pb, Cd, Ni, Cr, As, Hg,
  • organski zagađivači zemljišta (ostaci pesticida i njihovih metabolita, PAH-ovi, PCB, ugljovodonici),
  • fizička svojstva zemljišta.

Analize i uzorkovanje đubriva (mineralnih i organskih)

Laboratorija vrši kontrolu sredstava za ishranu bilja za potrebe Unutrašnje i Granične fitosanitarne inspekcije prilikom uvoza, prilikom registracije đubriva – upisa u Registar sredstava za ishranu bilja, kao i kontrolu kvaliteta đubriva i oplemenjivača za potrebe fizičkih i pravnih lica.

Kvalitet i preciznost svojih akreditovanih metoda, stručnost osoblja i izbor savremenih instrumentalnih tehnika, laboratorija je potvrdila više puta učešćem na zahtevnim međulaboratorijskim testiranjima, rame uz rame sa više desetina svetskih laboratorija. Obučeni uzorkivači izlaze i na teren po zahtevu klijenata.

Laboratorija je ovlašćena od strane Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede za registraciju đubriva i ispitivanje fizičke, hemijske i biološke vrednosti đubriva.

Imamo dugogodišnje iskustvo i  impozantan broj analiza: neorganskih đubriva, organskih đubriva, organsko-neorganskih đubriva, oplemenjivača zemljišta (neorganskih i organskih komposta), supstrata I drugih proizvoda…

Analize i uzorkovanje pesticida (hromatografija)

Ispitivanje kvaliteta sredstava za zaštitu bilja, što uključuje određivanje sadržaja aktivne materije i proveru ispravnosti ostalih fizičko-hemijskih osobina formulacija.

Opremljenost omogućava ispitivanja ostataka organohlornih pesticida, kao i drugih organskih zagađivača prisutnih u zemljištu (PAHs, PCBs, ukupni ugljovodonici, alifatični i aromatični ugljovodonici).

Ispitivanja masnokiselinskog sastava ulja.

Laboratorija vrši i uslužne analize kanabinoida u konoplji.

 Analize biljnog materijala

Analiza sadržaja proteina, ulja, celuloze, pepela mogu dati odgovore o vašem finalnom proizvodu. Ovi parametri su jednako zanimljivi i u biljnom materijalu koji služi kao stočna hrana i silaža. Sa aspekta svarljivosti celuloze posebno su interesantne analize ADF, NDF i ADL,  koje naša laboratorija takođe radi.

Vršimo analiza masno-kiselinskog sastava ulja, trans-izomera masnih kiselina, sadržaj slobodnih masnih kiselina u ulju i ostataka pesticida u biljnom materijalu (organohlorna, organofosfatna grupa jedinjenja, ditiokarbamati).

Analize i uzorkovanje vode za navodnjavanje

Postavljanje direktnih bunara (pijezometara) i uzorkovanje podzemnih, procednih i površinskih voda.

Suvi ostatak, EC, pH, sadržaj: CO32-, HCO3-, SO42-, NO3-, sadržaj hlorida po Mohr-u, sadržaj:
Ca, Mg, K, Na, koeficijent adsorbcije Na-SAR, sadržaj mikroelemenata i teških metala.

Tumačenjem rezultata daje se preporuka o kvalitetu i pogodnosti vode za navodnjavanje.

Istraživači

snezana-jaksic

dr Snežana Jakšić

Rukovodilac Laboratorije

Dunja Anđelić, mast. analit. zašt. živ. sred.

Istraživač pripravnik u Institutu od nacionalnog značaja

dusana-banjac

Dušana Banjac, master inž.

Viši stručni saradnik u Institutu od nacionalnog značaja

Nikolina Dizdar, mast. hem.

Istraživač pripravnik u Institutu od nacionalnog značaja

stanko-milic

dr Stanko Milić

Viši naučni saradnik u Institutu od nacionalnog značaja

jordana-ninkov

dr Jordana Ninkov

Naučni savetnik u institutu od nacionalnog značaja

Nadežda Stojanov, mast. hem.

Istraživač saradnik u institutu od nacionalnog značaja

jovica-vasin

dr Jovica Vasin

Naučni savetnik u Institutu od nacionalnog značaja

tijana-zeremski

dr Tijana Zeremski

Savetnik za naučnoistraživački rad

milorad-zivanov

Milorad Živanov, mast. inž. polj.

Stručni saradnik u Institutu od nacionalnog značaja